Spis treści
Jeśli chce się osiągnąć maksymalny komfort i bezpieczeństwo jazdy, to koła samochodu powinny być dobrze wyważone. W przeciwnym wypadku podczas podróżowania pojawić się mogą nieprzyjemne drgania i wibracje nadwozia. Co więcej, pogorszyć mogą się parametry pojazdu takie jak skuteczność hamowania i przyczepność opon do nawierzchni. Jednak stosunkowo niewiele osób wie, co znaczy, że koła są źle wyważone. Sprawdź, czym jest ta usterka i jak można ją skutecznie usunąć.
Na czym polega wyważanie kół?
O wyważonym kole mówi się, gdy jego masa jest równomiernie rozłożona wokół osi jego obrotu. Brak wyważenia skutkuje tym, że niektóre miejsca na powierzchni opony zaburzają rozkład całej masy. Przy wysokiej prędkości odchylenia wagi w danych punktach zostają znacznie zwiększone. Może to spowodować utratę płynności obrotu.
We właściwym rozłożeniu masy koła pomaga odpowiedni rodzaj ciężarków. Dostosowywane są one do typu felg. W aluminiowych stosuje się ciężarki naklejane, które są bardzo estetycznym rozwiązaniem. W niektórych modelach rant umożliwia zastosowanie obciążeń nabijanych. Jest to standardowe mocowanie, stosowane w felgach stalowych. Specjalna maszyna, zwana wyważarką, wskazuje miejsca o większej lub mniejszej masie. Dzięki temu można zamocować odpowiedni ciężarek we właściwym miejscu.
Przyczyny niewłaściwego wyważenia
Głównym powodem zaburzeń w rozkładzie masy kół jest ich zwykła eksploatacja. Nawierzchnia większości dróg nie jest idealnie gładka, a nawet niewielkie dziury i koleiny są w stanie spowodować zmianę wyważenia koła. Naruszenie opony lub felgi może skutkować odkształceniem powierzchni stykowej, a także zgubieniem któregoś z ciężarków.
Inną przyczyną mogą być techniczne mankamenty pojazdu. Złe ustawienie geometrii zawieszenia lub zbieżność opon bardzo często skutkują naruszeniem rozkładu masy. Problemy z wyważeniem mogą powstać też przez nieprawidłowy montaż opony na feldze lub złe umieszczenie koła na piaście. W niektórych przypadkach winny może okazać się także układ hamulcowy. Zdarzają się sytuacje, w których źródłem braku wyważenia są niedoskonałości opon i felg powstałe już na etapie produkcji. Nie są to jednak częste incydenty.
Zły rozkład masy — objawy
Złe wyważenie kół można bez problemu zaobserwować podczas podróżowania samochodem. Dlatego warto od czasu do czasu wykonywać test drogowy i zwracać uwagę czy pojawiają się takie objawy jak:
- drgania kierownicy bądź też całego nadwozia,
- zarzucanie tylnej części pojazdu podczas pokonywania zakrętów,
- charakterystyczny szum wydawany przez opony.
Jazda na niewyważonych kołach — skutki
Niewyważone koła mogą skutkować znacznym pogorszeniem właściwości jezdnych samochodu. Podczas podróżowania da się zauważyć słabszą przyczepność i mniejszą skuteczność hamowania. Są to poważne problemy, które mogą spowodować niebezpieczeństwo na drodze. Do tego dochodzi też obniżony komfort jazdy.
Złe rozłożenie masy pojazdu przyczynia się też do szybszego zużycia podzespołów takich jak amortyzatory, łożyska i drążki kierownicze. Jazda na niewyważonych oponach powoduje też nierównomierne zużywanie się bieżnika oraz wyższy poziom spalania. Dlatego ważne jest przeprowadzanie testów drogowych. Takie działanie pozwoli oszczędzić dużo pieniędzy, które pochłonęłyby naprawy wszystkich usterek.
Dynamiczne lub statyczne — różne metody wyważania kół
Praktycznie każdy serwis samochodowy oferuje dwa sposoby wyważania — dynamiczne i statyczne. W idealnie rozłożonych kołach główna oś bezwładności pokrywa się z osią obrotu. Każda z metod służy do wykrywania przesunięcia osi bezwładności w innej płaszczyźnie.
- Statyczne wyważanie kół — jest konieczne w przypadku, gdy środek masy osi bezwładności jest przesunięty równolegle względem osi obrotu.
- Dynamiczne wyważanie kół — ten sposób stosuje się, gdy środek masy nie układa się wzdłuż osi obrotu. Oznacza to, że oś bezwładności nachylona jest pod kątem względem osi obrotu.
Kiedy udać się do warsztatu?
Niektóre sytuacje drogowe powinny być jasnym sygnałem do sprawdzenia stanu pojazdu w warsztacie. Weryfikacja tego, czy masa kół jest równomiernie rozłożona, zalecana jest w przypadku:
- kiedy opona musiała być zdjęta i ponownie założona na felgę,
- kiedy pojazd przejechał przez dłuższy ubytek w jezdni,
- kiedy koło uderzyło w krawężnik,
- kiedy miejsce miały kolizja, stłuczka lub wypadek,
- kiedy auto przez dłuższy czas poruszało się po nierównej nawierzchni,
- kiedy nastąpiło gwałtowne hamowanie,
- kiedy samochód jeździł w głębokim błocie lub śniegu.
Każda z powyższych sytuacji może spowodować pewne zmiany na powierzchni opony lub felgi. Nie jest wtedy trudno o zaburzenie równomiernego rozkładu masy. Z tego powodu warto co jakiś czas przeprowadzać testy drogowe, które pomogą zdiagnozować problem.
Jak często wyważać koła?
Wizyty w warsztacie i testy drogowe nie powinny być uzależnione tylko od nagłych, niebezpiecznych sytuacji na drodze. Ważne jest, aby sprawdzanie stanu technicznego pojazdu było przeprowadzane regularnie. Wyważanie to czynność okresowa, której wykonanie zależne jest od sposobu użytkowania samochodu. Profilaktyczne regulowanie rozkładu masy powinno odbywać się co 10 tysięcy pokonanych kilometrów. Jeśli auto nie jest używane tak intensywnie, dobrym pomysłem będzie zadbanie o wyważenie podczas sezonowej wymiany ogumienia.
Ile kosztuje wyważanie kół?
Każda wizyta w warsztacie samochodowym wiąże się z pewnym wydatkiem. To, ile kosztuje wyważanie, zależne jest od wielu czynników. Największe znaczenie będzie miał zawsze rodzaj kół. Duży wpływ na ostateczny koszt może mieć wielkość, ale także typ obręczy. Posiadanie felg aluminiowych może skutkować nieco wyższą ceną. Wykonywanie testów drogowych i stosowanie się do profesjonalnych porad z pewnością pozwoli zaoszczędzić dużo pieniędzy.
