Zawór upustowy w układzie doładowania
Zawór upustowy, często określany jako blow-off valve (BOV), jest istotnym komponentem stosowanym w układach doładowania silników turbodoładowanych. Jego główną funkcją jest ochrona systemu doładowania przez zmniejszenie ciśnienia w momencie, gdy kierowca nagle zwalnia pedał gazu. W takiej sytuacji przepustnica w kolektorze dolotowym się zamyka, a powietrze doładowane przez turbosprężarkę nie ma dokąd uciec, co skutkuje wzrostem ciśnienia i hamowaniem wirnika turbiny. Zjawisko to, nazywane też efektem surge, może prowadzić do uszkodzenia turbosprężarki lub innych elementów układu doładowania. Zawór upustowy, poprzez szybkie zwolnienie nadmiaru ciśnienia, zapobiega tym negatywnym skutkom.
Konstrukcja i działanie zaworu upustowego
Konstrukcyjnie zawór upustowy jest prostym mechanizmem, który składa się z korpusu, sprężyny, tłoka lub membrany oraz, w niektórych przypadkach, regulacji napięcia sprężyny. Praca zaworu upustowego opiera się na równowadze między ciśnieniem sprężonego powietrza a siłą sprężyny. Podczas normalnej pracy silnika, gdy przepustnica jest otwarta, zawór pozostaje zamknięty dzięki sile sprężyny. Gdy jednak następuje gwałtowne zamykanie przepustnicy, ciśnienie w układzie dolotowym wzrasta i przekracza napięcie sprężyny, co powoduje otwarcie zaworu i uwolnienie nadmiaru powietrza, które jest wówczas zwykle wyrzucane do atmosfery lub kierowane z powrotem do lewego przed przepustnicą.
Warto także zaznaczyć, że zawór upustowy bywa czasami mylony z podobnym w działaniu elementem, jakim jest zawór recyrkulacji spalin (EGR) lub zaworem wastegate, który odpowiada za regulację maksymalnego ciśnienia doładowania poprzez kontrolę ilości spalin przekierowywanych na wirnik turbosprężarki. Różnica pomiędzy BOV a wastegatem polega na tym, że zawór upustowy działa w układzie dolotowym silnika (przed turbiną), natomiast wastegate w układzie wydechowym (za turbiną).
